Olielekkage bij de Zoutcavernes

Marc Teutelink 16.09.2016

Begin van dit jaar werd Enschede opgeschrikt door het bericht dat er olie gelekt was uit de zoutwinning locaties van Akzo Nobel. Het betrof hier niet de grootschalige gasolieopslag in de zoutcavernes onder de Marssteden, maar lekkages van olie dat werd gebruikt als afdeklaag voor de pekel in de zoutcavernes tijdens en na de zoutwinning zelf. Deze olie, die voorkomt dat de plafonds van de cavernes oplossen en instorten, was bij de koppelingen van de buizen van en naar de cavernes gaan lekken op circa 50 meter diepte. Lekkages met behoorlijke verontreiniging tot gevolg. Akzo heeft de lekkages reeds een jaar eerder ontdekt, maar de gevolgen zijn pas begin 2016 bekend geworden. Akzo heeft dit niet of niet volledig gecommuniceerd richting de gemeenten Enschede en Hengelo en zeker niet actief en tijdig. Men kan zich voorstellen dat wanneer Akzo dit wel had gedaan, de discussie rondom de gasolieopslag on der Marssteden ook anders was verlopen. Dit geeft toch enigszins te denken over de intenties van Akzo.

Afgelopen dinsdagavond was de eerste vergadering van Stadsdeelcommissie West. Voorafgaand was er een informatiesessie over de lekkages bij de zoutwinning van Akzo Nobel. Er werd informatie gegeven over de aard van de lekkages, waarna er door de zaal vragen konden worden gesteld. En zoals verwacht werd er veel commentaar gegeven over de communicatie en het gebrek aan openheid door Akzo over de huidige lekkages, maar ook over alle voorgaande lekkages van de afgelopen eeuw. Vele daarvan worden door Akzo als “regulier” bestempeld en daarvan gaan mijn haren recht overeind staan. Er was dus nooit een groot urgentie gevoel over lekkages! Verbazingwekkend…

Akzo geeft nu aan de ambitie te hebben vanaf eind volgend jaar nul lekkages te hebben. Hoe is het mogelijk? Waarom is dit geen ambitie geweest vanaf dag één van de zoutwinning en waarom doet men zo verschrikkelijk moeilijk over open communicatie. Dinsdag werd nog eens heel erg duidelijk dat Akzo nog steeds niet voornemens is om volledig open kaart te spelen. Het vertrouwen daalde die avond dan ook net zo snel, als de temperatuur die dag steeg tot 32C.

De gemeente heeft in dit dossier officieel geen zeggenschap. Ook al liggen de leidingen van Akzo slechts 2 meter onder het maaiveld, ze maken onderdeel uit van het geheel van zoutwinning-systemen op grotere diepte en daar is het bevoegd gezag SODM (Staats Toezicht op de Mijnen). Het goede nieuws is wel dat SODM de urgentie nu eindelijk ook ziet en Akzo onmiddellijk onder verscherpt toezicht heeft geplaatst. Ook wordt er op dit moment een onderzoek gedaan door het Openbaar Ministerie naar de communicatie vanuit Akzo. De urgentie wordt wél door ons als gemeenteraad gezien en ook het College van Burgemeester en Wethouders zijn het in dit dossier volledig met elkaar en de raad eens. Akzo moet meer openheid van zaken geven en actief gaan communiceren. Daarnaast moeten de gemeenten meer zeggenschap krijgen over hun eigen bodem, of dat nu zoutwinning is of opslag van afvalwater of van de strategische gasolievoorraad van Nederland. Enschede en het hele Twentse land is mooi en het moet ook mooi blijven.

Het College van B&W is al volop aan het lobbyen in Den Haag en trekken hierin gezamenlijk op met de andere getroffen gemeenten. Vanuit de gemeenteraad gaan wij op korte termijn onderzoeken wat onze opties hierin zijn en dat doen we gezamenlijk, “Gewoon Samen Doen” dus! Hopelijk kunnen we samen een vuist maken en Akzo dwingen tot beterschap.