Groene Leges 2.0

Marc Teutelink 24.03.2017

Om te stimuleren dat er in de gemeente Enschede duurzamer wordt gebouwd, hebben we in Enschede de zogenaamde groene leges geïntroduceerd als proef. Wanneer iemand duurzaam bouwt of verbouwt (Energieprestatiecoëfficiënt, verder te noemen EPC norm lager dan 0.3), dan wordt hij of zij vrijgesteld van het betalen van leges.

Eind vorig jaar is de regeling reeds ingeperkt vanwege een grote overschrijding van het beschikbaar gesteld budget en voor 2017 hebben we “slechts” €200.000 ter beschikking gesteld en een additionele €200.000 na evaluatie. We hadden gehoopt dat het initiële budget van €200.000 voldoende zou zijn tot een goede evaluatie, maar begin februari bereikt ons helaas het bericht dat ook dit budget reeds was opgesoupeerd door toekenningen die al in het vorige jaar zijn gedaan en die boekhoudkundig pas dit jaar mochten worden geboekt! De regeling staat ondertussen stil. Op zich begrijpen we dat, want wij hebben wel een verantwoordelijkheid over het budget en overschrijdingen zoals vorig jaar met de ‘groene leges’ regeling mogen gewoonweg niet meer voorkomen. Duurzaamheid mag kennelijk wat kosten, maar het klotst ons nog niet tegen de plinten op! Toch blijft het jammer dat de regeling hierdoor een stoplicht regeling is geworden; zo hadden wij het niet voorzien!

Burgerbelangen heeft goed gekeken naar de evaluatie en ziet dat de regeling qua duurzaamheid-stimulering inderdaad succesvol is gebleken. Er worden significant meer gebouwd met een EPC norm tussen de 0 en 0.3 dan in omliggende gemeentes die geen ‘groene leges’ hebben en de investering in duurzame maatregelen blijken groter dan het bedrag dat aan vrijstelling is ontvangen. Een goed impuls in de lokale economie en daar zijn zij wij toch wel gevoelig voor.

Maar hoe moet de regeling er dan uit zien? Wat ons betreft moet de regeling doorgang hebben. Met een kleine aanpassing, dat wel! Met in het achterhoofd dat we mensen willen stimuleren met EPC norm 0.0 te bouwen (een norm waar ook op landelijk en Europees niveau wordt aangestuurd), lijkt dit ons qua volledige vrijstelling dan ook de norm die we willen handhaven. Hoe zien we dat nu:… wil je bouwen met EPC norm 0.0, dan krijg je 100% vrijstelling, wil je bouwen met EPC 0.1 dan krijg je (laten we zeggen) 0.75% vrijstelling, een EPC van 0.2 50% vrijstelling en alle hogere EPC’s krijgen geen vrijstelling. Over percentages kunnen we discussiëren, maar het principe is wel duidelijk denk ik. Je bereikt hiermee twee dingen: je stimuleert particulieren zoveel mogelijk om EPC 0.0 te bouwen en je kunt de regeling langer open houden.

Projectontwikkelaars bundelen particuliere aanvragen binnen een beperkt project gebied en zijn daarmee, wat ons betreft ook vergelijkbaar met particulieren. Dit heeft echter financiële consequenties. De beschikbare €400.000 is gewoonweg niet voldoende. Wat ons dan bevreemd is dat groene leges afzonderlijk wordt bekeken, terwijl dit toch duidelijk een duurzaamheidsinitiatief is. Wij pleiten ervoor de regeling te financieren vanuit het potje duurzaamheid, waar nog financiën beschikbaar zijn! Dit zou wat ons betreft ook de basis moeten zijn voor de structurele regeling. Hierbij zijn nog steeds woningcorporaties en bedrijven uitgesloten.

Daarnaast zijn we absoluut geen voorstander voor de verhoging van de zogenaamde ‘grijze’ leges volgens het principe van „de vervuiler betaalt‟. Dat zien wij als straffen; dat werkt averechts. Net als bij diftar zien wij veel meer mogelijkheden in een beloningstactiek.