Hoe politiek oninteressant werd

Ben Sanders 12.09.2013

Het zomerreces is weer voorbij, de begrotingsbehandeling staat er aan te komen en dan zijn de voorbereidingen naar de verkiezingen toe ook al weer begonnen.

Tijdens mijn vakantie las ik een interessant stukje van Peter van Nuijsenberg uit 2010 wat ik wel wil delen met jullie want het is weer actueel. Hij zegt: ‘er wordt de komende tijd veel getobd over de kloof tussen burgers en politici’. De Britse historicus Tony Judt weet de oplossing ook niet, maar geeft wel een heldere analyse van de oorzaken. Althans van één daarvan. Hoe en wanneer verloren sociaaldemocraten hun gezag? En had het anders gekund?

Iedereen weet dat het niet goed gaat met de politiek. Veel kiezers hebben hun vertrouwen in de gevestigde partijen verloren en zien politici als een nog nauwelijks te verdragen mensentype. Die burgers zoeken hun heil bij populistische leiders: links of rechts, dat schijnt niet uit te maken.. Ze stemmen op een partij die het dier centraal stelt of ze besluiten het stemlokaal maar helemaal te mijden. Hoe die kloof tussen kiezer en gekozene te overbruggen valt, weet eigenlijk niemand.

Vast staat alleen dat eenmaal verloren gegaan vertrouwen moeilijk is terug te winnen. Over de oorzaken van dit democratische deficit wordt veel nagedacht en gedebatteerd. Het resultaat is een kakofonie van beter of slechter beargumenteerde opinies, die om het nog verwarrender te maken vaak allen wel een kern van waarheid bevatten. Het is in dit bestek ondoenlijk ze zelfs maar summier te bespreken, maar de effecten van de globalisering, de ondoorzichtigheid van het bestuur, het tekort schieten van (overheids) instanties, het ontkennen of te laat onderkennen van de immigratieproblematiek, en vooral, het gebrek aan leiderschap, ze spelen allemaal mee.

Dit zal dan ook één van de onderwerpen zijn waar op 15 november over gesproken zal worden tijdens het BBE mini-symposium, naast de redenen waarom kiezers bij raadsverkiezingen op een bepaalde partij stemmen of thuis blijven.